Quan trắc môi trường là gì? Lợi ích của quan trắc môi trường

Ngày đăng: 25/10/2024 15:23 Chiều

Tất cả các cơ sở sản xuất và kinh doanh có hoạt động gây ra ô nhiễm môi trường đều phải thực hiện quan trắc môi trường. Đây là một yêu cầu bắt buộc từ phía Nhà nước mà các doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất chế tạo cần phải tuân thủ. Vậy, hoạt động quan trắc môi trường diễn ra như thế nào? Tất cả những vấn đề này sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây của công ty chất thải công nghiệp Quang Minh.

Phụ lục

Quan trắc môi trường là gì?

Quan trắc môi trường là quá trình theo dõi liên tục, định kỳ và đột xuất một cách có hệ thống về các thành phần của môi trường như đất, nước, không khí, cũng như các yếu tố tác động đến môi trường và chất thải. Mục tiêu của hoạt động này là cung cấp thông tin để đánh giá tình trạng hiện tại của môi trường. Diễn biến chất lượng môi trường và những tác động tiêu cực đến môi trường (theo khoản 25 Điều 3 của Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14).

Hoạt động quan trắc môi trường bao gồm việc giám sát chất thải và môi trường. Cụ thể, việc quan trắc môi trường có thể được thực hiện qua các phương pháp như: quan trắc tự động, liên tục, định kỳ. Hoặc theo yêu cầu từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Hoạt động của quan trắc được tổ chức thế nào?

Tần suất quan trắc môi trường sẽ khác nhau tùy thuộc vào từng đối tượng cụ thể. Chẳng hạn, các khu vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, hay cụm công nghiệp xả nước thải ra môi trường cần phải thực hiện quan trắc nước thải một cách tự động và liên tục để đảm bảo tuân thủ các quy chuẩn kỹ thuật về môi trường.

Hoạt động quan trắc môi trường được tổ chức thành một hệ thống mạng lưới bao gồm:

Quan trắc môi trường quốc gia;
Quan trắc môi trường cấp tỉnh;
Quan trắc môi trường phục vụ quản lý ngành, lĩnh vực;
Quan trắc môi trường tại các dự án đầu tư, cơ sở, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp;
Quan trắc đa dạng sinh học tại các khu bảo tồn thiên nhiên.

Việc thiết lập và duy trì hệ thống quan trắc môi trường không chỉ đảm bảo sự giám sát chặt chẽ mà còn giúp phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề ô nhiễm, góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.

Nhưng tại sao hoạt động quan trắc lại cần thiết và có vai trò quan trọng đến vậy? Để hiểu rõ hơn, chúng ta cùng tìm hiểu tiếp qua nội dung “Tại sao cần phải quan trắc môi trường?”

Tại sao cần phải quan trắc môi trường?

Không phải ai cũng nhận thức được vai trò quan trọng của việc thực hiện quan trắc môi trường. Việc này cần thiết vì những lý do sau:

– Bảo vệ sức khỏe con người: Sự phát triển của công nghiệp hóa và hiện đại hóa đã dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường gia tăng, cùng với lượng chất thải ngày càng nhiều. Do đó, việc quan trắc môi trường là rất cần thiết để giảm thiểu nguy cơ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người và các loài sinh vật khác.

– Phát hiện và cảnh báo kịp thời về những tác động/nguy cơ tiêu cực: Cung cấp thông tin về môi trường một cách định kỳ và liên tục, tùy thuộc vào yêu cầu của người sử dụng, từ đó giúp nhận diện sớm các nguy cơ ô nhiễm và suy thoái môi trường có thể tác động đến con người.

– Theo dõi và đánh giá diễn biến chất lượng môi trường: Điều này cho phép xây dựng báo cáo hiện trạng môi trường, hỗ trợ các cơ quan và đơn vị trong việc quản lý hiệu quả các vấn đề liên quan đến môi trường.

– Đem lại lợi ích kinh tế: Ngành nuôi trồng thủy sản rất nhạy cảm với điều kiện môi trường. Việc lắp đặt các trạm quan trắc môi trường nước là phương pháp tối ưu để theo dõi các yếu tố thuận lợi cho sự phát triển của thủy sản, đặc biệt trong thời điểm giao mùa hoặc khi thời tiết có sự thay đổi xấu, từ đó giảm thiểu rủi ro cho người nuôi trồng.

Đối tượng phải được quan trắc môi trường

Quan trắc môi trường bao gồm hai lĩnh vực chính: quan trắc các thành phần môi trường và quan trắc chất thải. Theo định nghĩa, quan trắc môi trường tập trung vào việc theo dõi các yếu tố trong môi trường, trong khi quan trắc chất thải liên quan đến việc giám sát các loại chất thải. Cụ thể:

– Các thành phần môi trường cần được theo dõi bao gồm:

Nguồn nước như nước ngầm, nước mặt và nước biển;
Không khí xung quanh;
Đất và trầm tích;
Đa dạng sinh học;
Tiếng ồn, độ rung, bức xạ và ánh sáng.

– Các nguồn thải và chất ô nhiễm cần được giám sát bao gồm:

Nước thải và khí thải;
Chất thải công nghiệp phải được kiểm soát để phân loại chất thải nguy hại theo quy định pháp luật;
Phóng xạ;
Các chất ô nhiễm khó phân hủy có khả năng phát thải và tích tụ trong môi trường;
Những chất ô nhiễm khác.

Các quy định quan trọng trong quan trắc môi trường xung quanh

Các chỉ tiêu đo quan trắc

Giám sát chất lượng không khí xung quanh: tiếng ồn, độ rung, nồng độ CO2, NO2, SO2,…
Giám sát chất lượng nước thải: pH, COD, BOD, Nitrat, Phosphat, Amoni, kim loại nặng,…
Giám sát chất lượng nước mặt, nước ngầm và đất đai,…

Tần suất quan trắc môi trường

Theo quy định tại Thông tư 24/2017/TT-BTNMT, tần suất quan trắc môi trường được xác định như sau:

Đối với môi trường không khí: 6 lần trong một năm, tương đương 2 tháng một lần;
Đối với môi trường nước mặt: 6 lần trong một năm, tương đương 2 tháng một lần;
Đối với môi trường nước ngầm và nước thải: 4 lần trong một năm, tương đương 3 tháng một lần;
Đối với môi trường đất: 1 lần trong một năm.

Báo cáo quan trắc môi trường

Báo cáo quan trắc môi trường được thực hiện theo mẫu A1 (Phụ lục V) của Thông tư 43/2015/TT-BTNMT. Các báo cáo quan trắc định kỳ sẽ được gửi đến Sở Tài nguyên và Môi trường, hoặc Ban Quản lý Khu công nghiệp nếu doanh nghiệp có đăng ký hoạt động sản xuất, kinh doanh trong khu vực này.

Xử phạt hành chính

Mức xử phạt hành chính liên quan đến hoạt động quan trắc môi trường được quy định trong Nghị định 155/2016/NĐ-CP ban hành ngày 18 tháng 11 năm 2016 của Chính phủ, quy định về việc xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Lợi ích khi triển khai thực hiện đo kiểm môi trường xung quanh?

Bên cạnh các quy định hiện hành về quan trắc môi trường, việc này còn có vai trò quan trọng và cần thiết trong đời sống hàng ngày.

Tuân thủ pháp luật: Luật pháp yêu cầu tất cả các cơ sở sản xuất kinh doanh có hoạt động gây ô nhiễm môi trường phải thực hiện quan trắc môi trường. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro pháp lý và chi phí liên quan cho doanh nghiệp.
Phát hiện kịp thời tác động xấu đến môi trường: Việc theo dõi thường xuyên giúp phát hiện sớm những ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường xung quanh, từ đó có thể đưa ra giải pháp nhanh chóng để ngăn chặn những diễn biến xấu có thể xảy ra.
Đáp ứng hệ thống quản lý môi trường: Quá trình quan trắc cung cấp thông tin trực tiếp về sự biến đổi của môi trường, giúp cập nhật các chỉ số theo dõi trong hệ thống quản lý môi trường.
Kiểm soát nguy cơ ô nhiễm sức khỏe con người: Quan trắc môi trường là công việc cần thiết nhằm phát hiện sớm các nguy cơ và rủi ro từ tai nạn lao động trong cuộc sống hàng ngày của người lao động.
Đánh giá tình trạng môi trường của doanh nghiệp và khu vực: Giúp xác định liệu môi trường xung quanh doanh nghiệp có bị ô nhiễm hay không, đồng thời kiểm soát chất lượng môi trường nơi người lao động làm việc và sinh sống.
Hỗ trợ định hướng phát triển bền vững: Góp phần xây dựng các chiến lược phát triển môi trường phù hợp với nguyên tắc và quy luật bền vững.

Với những lợi ích quan trọng như tuân thủ pháp luật, phát hiện sớm tác động xấu. Và góp phần kiểm soát nguy cơ ô nhiễm. Quan trắc môi trường không chỉ là một yêu cầu bắt buộc. Mà còn là nền tảng cho sự phát triển bền vững. Đây là chìa khóa giúp doanh nghiệp và cộng đồng duy trì môi trường làm việc an toàn, Và bảo vệ sức khỏe con người.

Tóm lại

Quan trắc môi trường là một hoạt động thiết yếu của doanh nghiệp. Không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp lý mà còn tạo ra một môi trường thuận lợi cho con người và các sinh vật sinh sống và phát triển.

Trên đây là khái niệm về quan trắc môi trường và một số quy định chung liên quan. Nếu quý vị cần thêm thông tin, xin vui lòng liên hệ với công ty chất thải công nghiệp Quang Minh để được hỗ trợ nhanh chóng và kịp thời.

Dịch vụ nổi bật: